Vanaf woensdag 1 september 2021 kan het verlof voor mantelzorg opgetrokken worden tot 3 maanden volledige werkonderbreking, waar dat momenteel beperkt blijft tot maximum 1 maand. In geval van een regime van 1/5 tewerkstelling of halftijds, wordt dat vanaf september dus ook 6 maanden, maximaal.
Voor wie kiest voor een vermindering van de arbeidsprestaties in plaats van een volledige onderbreking, wordt de periode ook vermenigvuldigd met 3: de twee maanden vermindering worden vervangen door zes maanden (maximaal) aan arbeidsvermindering.
Belangrijk:
- er wordt telkens gerekend per zorgbehoevende persoon
- de volledige onderbreking moet opgenomen worden per maand (of een veelvoud ervan)
- de vermindering van de arbeidsprestaties gebeurt volgens een logica van blokken van 2 maanden
- de maximale duur (als volume) van het verlof voor mantelzorg werd NIET gewijzigd: over de gehele beroepsloopbaan van de werknemer blijft het verlof gelimiteerd tot 6 maanden volledige onderbreking of twaalf maanden vermindering. De wijziging speelt dus enkel als "accordeon", met enkel extra flexibiliteit om ruimere aaneensluitende blokken op te nemen.
Deze regeling is onverminderd van toepassing op het personeel van lokale besturen, op basis van het zevende lid van artikel 99 van de Herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen.
Basisinformatie over mantelzorg: alles op een rijtje
Naast de reeds bekende verloven voor ouderschap, bijstand of verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid en het palliatief verlof, voorziet de loopbaanonderbreking sinds 2020 een extra mogelijkheid: het thematisch verlof voor mantelzorg.
De principes lopen grotendeels parallel met de andere verloven. De regels (zoals vanaf 1 september 2021):
-
Per zorgbehoevende persoon kan een voltijds tewerkgestelde de loopbaan verminderen volgens volgende regimes:
-
Drie maanden volledig (voor 1 september 2021: 1 maand);
-
Zes maanden aan 1/5 of 1/2, waarbij de precieze verdeling dan een kwestie is van onderling overleg tussen werkgever en werknemer (voor 1 september 2021: 2 maanden).
-
-
Voor deeltijdse werknemers is er enkel de volledige schorsing.
-
De werknemer moet over de erkenning beschikken als mantelzorger – een formaliteit die eenvoudigweg via de mutualiteit geregeld kan worden;
-
De persoon die zorg behoeft, moet effectief als zorgbehoevende erkend zijn, met minstens 12 punten op de medisch-sociale schaal die men gebruikt voor de evaluatie van de graad van zelfredzaamheid met het oog op het onderzoek naar het recht op de integratietegemoetkoming.
-
Verder volstaat een vertrouwensrelatie of een nauwe affectieve of geografische band tussen de mantelzorger en de zorgbehoevende, waarmee er dus niet ingeperkt wordt (zoals voor medische bijstand) tot naaste familie maar ruim een beroep gedaan kan worden op, onder meer, goede buren en verre vrienden.
-
Mantelzorg omvat daarbij de bijstand op psychologisch, sociaal of moreel vlak, naast de tijdsinvestering op fysiek of materieel vlak.
-
Over de volledig loopbaan beschouwd bedraagt de totale duurtijd van het mantelzorgverlof maximum zes maanden voor een voltijdse onderbreking; in geval van een deeltijdse onderbreking kan dit twaalf maanden bedragen.
-
Net als de andere thematische verloven, is ook dit thematisch verlof gelijkgesteld voor het pensioen en is er uiteraard ook sprake van ontslagbescherming zodra de aanvraag geformaliseerd werd.
Praktisch: de aanvraag gebeurt bij het bestuur minstens zeven kalenderdagen voor het verlof aanvang neemt, met ondertekening voor ontvangst door het bestuur. De mantelzorger maakt dan aanspraak op een uitkering van de RVA, zoals dat voor de andere thematische verloven ook het geval is. In dat opzicht is het vooral opletten geblazen met de overgangsperiode tussen oud en nieuw regime vanaf 1 september 2021.
De website van de RVA voorziet ook een aparte vragen-en-antwoorden-rubriek met alle practicals.
Wettelijke basis
-
Koninklijk besluit van 20 juli 2021, dat op 20 augustus 2021 in het Belgisch Staatsblad is bekendgemaakt en op 1 september 2021 in werking treedt, voorziet nu in de optrekking van de maximale duur van het verlof voor mantelzorg per zorgbehoevende persoon
-
Herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen
-
Koninklijk besluit van 16 juni 2020 tot uitvoering van de wet van 12 mei 2014 betreffende de erkenning van de mantelzorger en de toekenning van sociale rechten aan de mantelzorger
-
Wet van 17 mei 2019 tot erkenning van de mantelzorgers
-
Herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen
